Het is een verrassing voor het kabinet. Ondanks de goed bedoelde en perfect onderbouwde toespraak van onze premier over de ‘gecontroleerde aanpak’ van de Coronacrisis doen mensen niet wat hen gevraagd wordt. In plaats van zoveel mogelijk thuisblijven en 1,5 meter afstand houden tot elkaar gaan mensen massaal naar buiten. Hoe kan dat?
Een kloof tussen het gezamenlijke doel en het gedrag
Het is bekend dat slechts 30% van de veranderingen binnen organisaties slaagt en het beloofde rendement gehaald wordt. Van de helft van alle NIET-succesvolle veranderingen is het gedrag van medewerkers de belangrijkste factor van het falen.
Bij de uitvoering van strategische plannen door organisaties ontstaat er een kloof tussen het gezamenlijke doel en het gedrag van de mensen op de werkvloer. Zonder duidelijke consequenties bij bepaald gedrag, zullen mensen zich nooit anders gedragen dan ze gewend zijn in hun dagelijkse routine. Kort gezegd: ‘Als je dit doet, dan krijg je dat.’
Zonder het specificeren van gedrag en het benoemen van consequenties, is het onmogelijk het gezamenlijke doel te bereiken.
Gedragsanalyse: ‘naar buiten gaan’ of ‘thuisblijven’?
Sta je er ooit bij stil waarom je je gordel omdoet als je auto gaat rijden? Doe je dat omdat je bang bent dat je een ongeluk krijgt en gewond kunt raken? Of doe je dat omdat anders de kans groter is dat je een boete van de politie krijgt? … Precies
De consequentie van het ongewenst gedrag ‘naar buiten gaan’ is ‘van de zon genieten en/of plezier beleven van buiten spelende kinderen’. Het is positief, zeker en direct. Deze consequentie is veel krachtiger dan de negatieve, onzekere en toekomstige consequentie ‘ziek worden’ van het gewenst gedrag ‘thuisblijven’. Daarom kiezen mensen eerder voor het ‘naar buiten gaan’, het wandelen op het strand. Niets meer, niets minder.
Andere alternatieve directe en zekere consequenties zijn nodig om mensen thuis te laten blijven. Bijvoorbeeld als het regent, ga je het liefst niet naar buiten door de negatieve, directe en zekere consequentie ‘nat worden’.
Zo werkt het ook als je met organisatieverbeteringen en vernieuwingen bezig bent op de werkvloer.
Gedragsbeïnvloedingsstrategieën
Als het gewenst gedrag en de consequenties duidelijk zijn, kan je een strategie
kiezen om het gedrag te beïnvloeden:
Hoe het meestal gaat…
Je denkt dat ‘vertellen’ of ‘vragen’ genoeg is. Als datgene wat je nu doet niet in lijn is met wat volgens anderen ‘beter’ of ‘wenselijker’ is, maar het bevalt je prima, waarom zou je dat dan veranderen?
De uitleg, inspirerende toespraak, mooie presentaties, vergaderingen, instructies, afspraken, regels etc. (antecedenten) zijn prikkels die aanzetten tot gedrag. Echter, deze prikkels hebben slechts 20% werkelijk effect op gedrag.
Denk aan de geweldige toespraak van onze premier Rutte: mooi en inspirerend, maar mensen doen nog steeds niet wat hen gevraagd wordt. De boodschap wordt meerdere keren herhaald, steeds iets luider, met een nog duidelijkere uitleg. Iedereen begrijpt het, maar er naar handelen…
De overheid reageert vervolgens snel. Kiest dwingen en straffen als gedragsbeïnvloedingstrategieën en maakt duidelijke, directe en zekere consequenties die volgen na het ongewenst gedrag. Er volgen strengere maatregelen zoals een verbod om te parkeren, afgesloten wegen en financiële boetes bij overtredingen. Een paar dagen later zie je nog maar weinig mensen in een openbare ruimte en staan mensen buiten, netjes op de gewenste afstand, met elkaar te praten.
Het is triest dat het soms niet anders kan
Als gedragswetenschapper weet je dat het zo werkt. In het bedrijfsleven zie je het dagelijks gebeuren. Pressies met dezelfde volgorde, met focus op wat NIET goed gaat:
– eerst vertellen hoe belangrijk iets is;
– een motiverende uitleg;
– alles herhalen, maar wat luider en persoonlijker;
– als het voorgaande niet werkt, een hardere aanpak met onderbouwing.
Meestal voel je teleurstelling als het niet anders kan en ga je in gesprek over een andere aanpak. Maar van deze Corona gedragsanalyse worden mensen verdrietig. Het is geen project. Er is geen tijd voor een dialoog over mogelijke strategieën… De realiteit is dat het nu niet anders kan.
Meer focus op belonen, dan straffen en dwingen
Als deze Corona-nachtmerrie over is, zijn hopelijk gedragsbeïnvloedingsstrategieën zoals dwingen en straffen niet meer nodig en is alleen beloning de drijfveer voor organisaties.
De krachtigste consequentie die het gedrag verhoogt blijkt beloning te zijn. Alleen met meer focus op sociale beloning van gedrag in plaats van materiële beloning van resultaat, kan je iets wat je graag wilt tot gewoonte laten groeien.
Bedrijven die systematisch sociale beloning als gedragsbeïnvloedingsstrategie kiezen, zijn in staat optimale prestaties te leveren en werken efficiënter en rendabeler dan hun concurrenten.
Prestatieverbeterplan (PVP)
Hoeveel tijd van je werkdag, in een ‘normale’ situatie, besteed je aan wat goed gaat? Hoe vaak geef je een duim, compliment of glimlach aan mensen, direct nadat ze gewenst gedrag hebben vertoond? Stel je voor dat je 80% van je tijd besteed aan het belonen van gewenst gedrag, dat bijdraagt aan het gezamenlijke doel…
Wil je meer informatie over hoe je het prestatieverbeterplan (PVP) kan inzetten om het beste in de mensen van jouw organisatie naar boven te halen? Ik denk graag mee! Bel me of stuur een mail via info@vibas.nu.